تحول گفتمانی «دولت – ملت» در گذار به ژئوپلیتیک پست‌مدرن (چشم‌انداز دولت پسا‌سرزمینی)

Authors

Abstract:

از گذشته تا به امروز دگرگونی‌های عملی و نظری بسیاری در گفتمان‌های جغرافیای ساسی و ژئوپلیتیک رخ داده است. «دولت – ملت» که بحث هسته در مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک است؛ به تبع این تحولات به طور طبیعی بی‌نصیب نمانده است. نوشتار حاضر با رویکرد تفسیری و بهره‌گیری از داده‌های کتابخانه‌ای به دنبال پاسخ به این سوال است که در گذار از ژئوپلیتیک مدرن به پسا‌مدرن، گفتمان «دولت- ملت» دچار چه تحول و تغییرات ماهیتی شده است؟ طبیعی است که در هر عصری گفتمانی با ویژگی‌های خاص خود حاکم باشد. مشخصه‌هایی چون: یکپارچگی، تک‌بعدی بودن، عینیت‌گرایی، قطعیت‌گرایی و مبنا‌گرایی که در گفتمان مدرنیته، باعث شده است که ‌دولت‌ مدرن، دولتی با ویژگی‌های خاص جغرافیایی، سیاسی، حقوقی، اجتماعی، هویتی و ... باشد. حال آنکه به تبع از ویژگی‌های پستمدرنیته ]و گفتمان‌های حاکم بر آن[ چون: تکثر‌گرایی و عدم اطلاق، نفی روایتی خاص و... ؛ دولت به‌ عنوان یک مرجع تام (حاکمیتی، امنیتی، قدرت و...)، به‌هیچ وجه پذیرفته شدنی نیست. اجمالاً هدف این پژوهش مقایسه و تببیین ابعاد و ارکان: اجتماعی (بعد ملت و ملی‌گرایی)، سیاسی‌ (بعد حکومت)، حقوقی (بعد حاکمیتی)، و اثرپذیری مرزهای کشور در گذار دولت مدرن و پست‌مدرن است. در پایان به چالش و تهدیدهای دولت پست‌مدرن (پساسرزمینی) در این گذار اشاره خواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ترکیه پساکودتا و گذار به دولت آنوکراتیک

 پس از وقوع کودتای ناکام در ژوئن 2016، مجموعه تحولاتی در ترکیه آغاز شده که با دوره­های پساکودتای دهه­های گذشته این کشور قابل مقایسه نیست.  هدف این مقاله تحلیل ماهیت دولت در ترکیه پس از کودتای مذکور است. پرسش اصلی مقاله عبارتست از اینکه ماهیت دولت ترکیه پس از کودتای ناکام ژوئن 2016  چگونه ­است؟ فرضیه مقاله نیز اینگونه صورت­بندی شده است که تحولات و مجموعه تغییراتی که رجب طیب اردوغان و حزب متبوع و...

full text

مطالعه تطبیقی قدرت دولت – ملت در کشورهای در حال گذار مهدی مالمیر*

  چکیده در این مقاله تلاش می‌شود تا با ارائه یک مدل عمومی و تکیه بر مفهوم چندبعدی قدرت، میزان قدرت عاملیت دولت و قدرت عاملیت ملت اندازه‌گیری و رابطه دولت-ملت بر مبنای آن مشخص گردد. با استفاده از الگوی شکاف قدرت سعی شده است که جایگاه کشورهای در حال گذار اقتصادی و سیاسی بر روی یک پیوستار درجه‌بندی گردد. در یک سر این پیوستار کشورهای با شکاف حداقلی قرار دارند و در سر دیگر کشورهایی هستند که پیوستگ...

full text

ایرانِ پیرامونی و تحول روابط دولت – ملت در عصر پهلوی اول

یکی از موضوعات اساسی در جامعه شناسی سیاسی هر جامعه ای، ماهیت دولت در آن جامعه است. دولت‌ها ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گوناگون دارند. در این نوشتار تاثیر موقعیت پیرامونیِ ایران در نظام جهانی بر تحول روابط دولت – ملت در عصر پهلوی اول بررسی می شود. هدف از این بررسی آن است که از اقدامات ایجابی دولت پهلوی در قبال این موقعیت پیرامونی سراغ گیرد واز ماهیت و ویژگی­های آنها سخن بگوید. اولین فر...

full text

تحول منازعه سیاسی داخلی؛ از «عصر دولت - ملت» تا «عصر جهانی شدن»

منازعهء سیاسی داخلی طی سده‌های اخیر در دو مرحله،دچار تحولات الگویی مهمی‌ شده است.این تحولات بیش از هرچیز متأثر از دگرگونی‌هایی بوده که در گسترهء سیاست‌ داخلی روی داده است.در مرحله نخست که از سدهء هجدهم میلادی آغاز شد،در اثرژ فرآیندهایی نظیر«ملی شدن»و«توده‌ای شدن»سیاست داخلی(که با شکل‌گیری مرزهای‌ ملی و بسط عرصهء سیاست داخلی به سطح گروه‌بندی‌های بزرگ ملی و اقشار و گروههای‌ مختلف اجتماعی همراه بو...

full text

جامعه و دولت معاصر در ایران تمهیدی نظری برای ارزیابی تکوین دولت - ملت

بررسی پدیدة دولت - ملت در عرصه عمومی ایران از دو نظر اهمیت دارد. اول اینکه دولت - ملت یکی از مجموعه‌هایِ نهادیِ جوامع نوسازی‌شده و مدرن است و بررسی پدیدة مذکور در تجربة ایران موضوع با ارزشی است. دوم اینکه یکی از بحث‌های مناقشه‌انگیز در عرصة عمومی این است که ایران در فرآیندهای نوسازی‌اش در یکصد سال اخیر، از حیث استقرار سازوکارهای دولت - ملت (و مردم‌سالاری) همچنان درجا زده و می‌زند. این مقاله می‌کو...

full text

تحلیل قلمرو حاکمیت دولت ها در ژئوپلیتیک پست مدرن

چکیده دولت­ها همواره به دنبال تثبیت حاکمیت خود در قلمرو خاصی جهت تأمین امنیت ملی خود بودند که در چهارچوب مرزهای سیاسی تعریف می­شد و ابعاد و محدوده آن مشخص و قابل ترسیم بود. اما، این حاکمیت با ظهور دوره پست­مدرن که با برجسته ­شدن هویت­های محلی و سازمان­های غیردولتی (محلی ­شدن) و شرکت­های جهانی و چندملیتی و سازمان­های فراملی و بین­المللی (جهانی­ شدن) همراه است، از حالت متمرکز خود خارج شده است و ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 43

pages  1- 30

publication date 2018-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023